Servant Leadership

Morgen live verslag via deze weblog van het symposium

Morgen zal ik op het symposium van de Stichting Servant Leadership op deze weblog in het kort verslag doen van de presentaties. Daarnaast zal ik proberen wat foto's on-line te zetten. Ik heb daarvoor een fotoset aangemaakt met daarin alvast een screenshot van deze weblog.
Het is goed me even voor te stellen denk ik. Mijn naam is Hans Mestrum en ik ben strategic business developer/trendwatcher bij Tulip Computers. Ik heb een paar weblogs: Hans on Experience en Screencasting, waarop ik nu ongeveer een jaar blog.

Dienend Leiderschap: bouwsteen voor de volgende generatie?!?

Op woensdag 23 november 2005 vindt de 3^e ervaringsuitwisseling plaats rondom Dienend Leiderschap in Nederland.

Vanuit die ervaringen, zowel in profit als in non-profit/overheidssectoren, zal de focus tijdens dit derde symposium niet alleen liggen op de betekenis van Dienend Leiderschap voor organisaties en bedrijven vandaag de dag, maar vooral hoe Dienend Leiderschap bouwsteen kan zijn voor de volgende generatiel en welke rol Opleiding/Onderwijs, Training en Coaching daarin vervullen.

Wij hebben als sprekers vanuit een aantal sectoren aansprekende namen voor u in petto:

• Generaal Ad van Baal, Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht: 'Inzet van de Krijgsmacht en Dienend Leiderschap
• Herbert von Meijenfeldt - sectorteam Financiën: 'Project Servant Leadership ABN AMRO'
• Presentatie door vertegenwoordigers sectorteam Zorg: 'Amstelacademie van de VU, Wanda Straatman: ontwikkelingen Servant Leadership' en Harry Sonnenschein over Symposium 'Zorg'
• Presentatie door Frits Stevens, directeur Waterschapsbedrijf Limburg: 'Servant Leadership en mijn externe missie en interne cultuur'
• Plenaire discussie met inleiders en deelnemers o.l.v. Alex de Vries

Wilt u deelnemen? Meldt u dan nu aan bij Gretha in 't Veld.

VNO-NCW verleent wederom gastvrijheid in haar kantoor aan de Bezuidenhoutseweg in Den Haag. De ontvangst is vanaf 15.30 uur, aanvang van het symposium zal 16.00 uur zijn. De afsluiting om 18.00 uur, waarna u nog na kunt praten met een hapje en een drankje tot circa 18.30.

Interview Piet van Schijndel (lid RvB Rabobank Nederland)

In een interview met Piet van Schijndel, lid van de Raad van Bestuur van Rabobank Nederland, in Elsevier (27 augustus 2005) geeft hij aan geen dienend leiderschap meer te zien, terwijl dit vanwege de mentaliteitscrisis waar Nederland in zit juist een belanrijke rol kan spelen:

"Ik zie geen dienend leiderschap meer. Als er al sprake is van leiderschap, dan is het instrumenteel en macho geworden. Schaatsen op de korte baan, vlug een sprintje en wat trucs, en dan gauw naar de finish van het volgende kwartaal. Stoer in de camera kijken, de rug recht houden en vooral geen zwakheden tonen. Wij zijn het land van rechte ruggen. Over knielen en het hoofd buigen, spreken we nooit. Het onbuigzame Nederland."

"Iedereen heeft het altijd over de hoge salarissen van managers en bankiers. Dat een kaste van technocraten in maatschappelijke instellingen vooral goed voor zichzelf zorgt, lijkt minder aanstootgevend. Van deze lieden hebben we er veel in Nederland. Ze zijn niet aan de tucht van de markt onderworpen, ook niet aan een democratische controle. De burger voor wie ze horen te werken, kan zich niet meer identificeren met hun instellingen. (...) Het begrip 'noblesse oblige' is aan het verdwijnen. De vertrouwenscrisis is breed verspreid. In alle sectoren is sprake van wantrouwen. Ook daarom beweer ik dat we niet in een economische crisis zitten, maar in een mentaliteitscrisis."

Groeiende belangstelling voor Servant Leadership

Niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook hier in Europa is een groeiende belangstelling voor dit principe. In deze 21ste eeuw zou het wel eens een van de meest aansprekende filosofieën en modellen kunnen worden. Veel van de huidige leidinggevenden hebben hun top bereikt met hard werken en een toch wel eenzijdige rationele en cognitieve ontwikkeling. Zo nog jaren doorgaan is voor hen niet aantrekkelijk en het verlangen naar een werkzame inspiratiebron is groeiende.

Velen herkennen in het gedachtegoed van Greenleaf een ordening en verheldering van hun eigen ondergesneeuwde motieven en intenties. Het appelleert aan algemeen menselijke waarden en idealen en daarmee is het geen nieuw fenomeen, maar een eigentijdse herwaardering van een oeroud principe: geven, dienen, iets betekenen.
Toepassing vindt inmiddels plaats in zowel business- als non-profit organisaties.

De Servant Leader

Leiden om te dienen versus leiden om de macht, twee uitersten in opstelling. De meeste leiders bevinden zich daar ergens tussen in. Sommigen hebben een primaire instelling om te dienen en verschillen sterk van de persoon die bovenal leider is. Maar de bovenal leider kan de keuze om te dienen alsnog maken.

Greenleaf geeft aan dat de beste aanwijzing of je een servant leader bent, zich toont in de mensen die je dient. Worden ze wijzer, vrijer, ontwikkelen ze zich en willen ze zelf ook gaan dienen?

Servant Leadership is geen methode die men toepast, het is een levenshouding die men zich eigen kan maken. Als dit in brede kring navolging krijgt, ontstaat de potentie om maatschappelijk een positieve verandering tot stand te brengen.

Raiffeisenlezing 2005

De Raiffeisenlezing 2005 werd verzorgd door Prinses Irene van Lippe-Biesterfeld en had als thema Natuurlijk Leiderschap en Duurzaamheid. Zij vertelde onder meer:

"Is het niet veel inspirerender te werken met mensen die stralen? Met mensen die durven te staan voor hun eigen waarden en verantwoordelijkheden, open voor de ander. Die zichzelf niet hoeven te bewijzen, zich niet van buitenaf hoeven te laten vertellen wie ze zijn."

"Onze meest kostbare natuurlijke hulpbron is ons bewustzijn. De broodnodige transformatie vraagt om een verandering in onze manier van denken: van afgescheidenheid en kortetermijndenken, naar verbondenheid, met het ‘wij’ als uitgangspunt."

"Duurzame economische groei kan niet meer los gezien worden van de persoonlijke groei. Het uiterlijke en het innerlijke zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ik wens u toe te werken vanuit de volledige persoon die u bent."

Basisessay De Dienaar als Leider

Het Greenleaf Centrum van Dienend Leiderschap geeft in eigen beheer het basisessay van Greenleaf uit: De dienaar als leider.

Dit klassieke essay is een must voor iedereen die in deze jonge eeuw als leidinggevende werkzaam is. Een inspirerend verhaal waarin Robert Greenleaf overtuigend duidelijk maakt dat leidinggeven een dienst is die je aan je organisatie en je medewerkers bewijst. 'Leiders zullen mensen helpen te groeien in en naar hun unieke persoonlijkheid'

De basis van Greenleafs gedachtegoed over de 'servant-leader' ligt in een halve eeuw ervaring in Human Resource Management en organisatieontwikkeling, gekoppeld aan zijn diep doorleefde spiritualiteit en de betekenis die hij hechtte aan fundamentele menselijke waarden en idealen. Al in 1970 schreef hij zijn hoogst moderne gedachten over de noodzakelijke balans tussen ambities en behoeften van mensen enerzijds, organisaties en bedrijven anderzijds. Niet voor niets stijgen nog elk jaar de verkoopcijfers van zijn boeken.

Dit essay van Robert K. Greenleaf is voor 8 Euro verkrijgbaar bij het Greenleaf Centrum van Dienend Leiderschap. U kunt dit bestellen door een e-mail te sturen naar Gretha in ’t Veld.

Achtergrond Servant Leadership

Initiator en promotor van dit leiderschapsprincipe is de Amerikaan Robert Greenleaf (1904-1990). Zijn zorg betrof het stimuleren van 'het denken en handelen richting de opbouw van een betere, meer zorgende maatschappij'. Bij zijn werkzaamheden als directeur en later als adviseur op het gebied van management en organisatie-ontwikkeling, liet hij zich hierdoor leiden.

Het boek 'Reis naar Morgenland' van Hermann Hesse gaf hem een verhelderend zicht op menselijke relaties, gedragingen en handelen.

De hoofdpersoon Leo vervult in een reisgezelschap de rol van dienaar; als deze dienaar verdwijnt, valt het gezelschap uiteen; men kan niet zonder zijn zorg. Na vele jaren zoeken wordt Leo eindelijk gevonden en blijkt hij de bezielende gids en leider te zijn van een grote organisatie.

Greenleaf ontleende hieraan het inzicht dat grote leiders in de eerste plaats dienaar zijn en dat het geheim van hun grootheid erin schuilt dat zij van daaruit hun leiderschap vorm geven.

Servant Leadership

Servant-Leadership moedigt samenwerking, vertrouwen, vooruitzien, luisteren, het ethisch gebruik van macht en empowerment aan. Hoe? Greenleaf heeft dit als volgt gedefinieerd:

“The servant-leader is servant first… It begins with the natural feeling that one wants to serve, to serve first. Then conscious choice brings one to aspire to lead. He or she is sharply different from the person who is leader first, perhaps because of the need to assuage an unusual power drive or to acquire material possessions.”

(Servant As Leader published by Robert Greenleaf in 1970)

Servant Leadership houdt onder andere in:

• Toenemende dienstbaarheid aan anderen en inzet voor de groei van mensen, die op hun beurt ook weer dienen, maar tevens verantwoordelijk worden over hun eigen leven.

• Een bredere kijk op werk en gemeenschapszin

• Een spirituele benadering van visie en missi
• Gedeelde verantwoordelijkheid en besluitvorming.

Greenleaf Centrum van Dienend Leiderschap

Het Greenleaf Centrum van Dienend Leiderschap in Nederland (ook wel handelend onder de naam Stichting Servant Leadership) werd in 1998 opgericht en is gelieerd aan het Amerikaanse Robert K. Greenleaf Center. Onze missie is om de zorgvuldigheid en de kwaliteit van alle instituten fundamenteel te verbeteren door een nieuwe aanpak van leiderschap, structuur en besluitvorming. In dit nieuwe concept (aangeduid als Servant Leadership) wordt de nadruk gelegd op meer dienstverlening aan anderen, op een holistische aanpak van werk, op het bevorderen van gemeenschapszin en op het delen van macht bij het nemen van beslissingen.